در پست بدنسازی و تیپ های بدنی مفصلا در مورد تیپ های بدنی از نگاه زیبایی شناختی در ورزشکاران حرفه ای بدنسازی و بادی بیلدینگ برایتان صحبت کردیم. در این پست کمی فراتر رفته و تیپ های بدنی موجود در تمامی افراد را مورد بررسی قرار می دهیم، یعنی گروه‌های بدنی بر مبنای تئوری سوماتوتیپ‌ها ( Somatotypes ) را به زبانی ساده برایتان شرح خواهیم داد.
فهرست :
- تئوری سوماتوتایپ به چه معناست؟
- تیپ های بدنی براساس تئوری سوماتوتایپ
- انواع تیپ های بدنی
تئوری سوماتوتایپ
سوماتوتایپ نظریه ای بیولوژیکی است که در دهه 1940 توسط شلدون با توجه به سهم نسبی سه عنصر بنیادی که وی از آن به عنوان “سوماتوتایپ” یاد میکرد برای تقسیم بندی تیپ های بدنی مطرح شد.
براساس این طبقه بندی ، 3 سوماتوتایپ به نام های اندومورف ، مزومورف، اکتومورف وجود دارد.
دانستن اینکه تیپ بدنی شما به کدام گروه نزدیکتر است، کمک می کند تا برنامه غذایی و برنامه ورزشی تان را متناسب با نیازهای خود تنظیم کرده و اهداف واقعی و قابل دستیابی برای خودتان در نظر بگیرید.
انواع ترکیب و تیپ های بدنی براساس تئوری سوماتوتیپ ها
- اندومورف ( چاق )
- مزومورف ( عضلانی )
- اکتومورف ( لاغر اندام )
که در ادامه هر کدام را جداگانه برایتان توضیح خواهیم داد:
2 تیپ بدنی مزومورف
مزومورف ها دارای:
- اندامی متناسب
- عضلات خوش فرم
- کمر باریک
- سرشانه نسبتا پهن
- مفاصل و استخوان بندی متوسط و ظریف تر از اندومورف ها
- شکمی صاف و تقریبا بدون چربی اضافه
مزومورف ها اغلب شانه هایی پهن، کمری باریک و مفاصلی نسبتا نازک داشته و تارهای عضلانی اندام هایشان نمایان است.
به طور خلاصه، مزومورف ها تمایل طبیعی به اندامی عضلانی دارند. اما این بدان معنا نیست که این افراد چون ذاتا مزومروف هستند میتوانند هر کاری را انجام دهند، ورزش نکنند یا تغذیه نامناسبی داشته باشند.
مزومرف ها لزوما سالم تر از دو نوع دیگر نیستند اما ممکن است بتوانند راحت تر از دو تیپ بدنی دیگر از حالت مزومورف خارج (چاق) شوند و چربی سوزی کرده و عضله سازی کنند.
1 تیپ بدنی اندومورف
اندومورف ها اغلب دارای:
- قفس سینه پهن و ضخیم
- مفاصل و استخوان بندی درشت
- باسن هایی پهن به عرض کمر یا گسترده تر از کمر
- اندام هایی کوتاه
- اغلب پایین تنه پهن تری داشته و چربی های بیشتری در این قسمت ذخیره می کنند
- متابولیسم و سوخت ساز پایینی دارند
بدن اندومورف ها تمایل به افزایش وزن و حفظ آن را دارد. استخوان بندی آنها وسیع تر از اکتومورف یا مزومورف هاست و عضلات آنها با مقادیر قابل توجهی از چربی همراه است. اصطلاحا به این افراد “چاق ” گفته میشود.
البته این توضیحات بدین معنی نیست که یک اندومورف نمی تواند سالم باشد. آنها به اندازه دو گروه دیگر میتوانند قوی، سالم و توانا باشند و حتی به دلیل توده عضلانی اضافی میتوانند از منابع قدرت خود بهره بگیرند.
برای این تیپ بدنی تصمیم برای لاغر شدن و کاهش چربی کار سختی خواهد بود، چون که اندوموروف ها بسیار زود چربی را جذب کرده و ذخیره میکنند ولی دیرتر آن را از دست میدهند.
در اکتومورف ها بدن تمایل به لاغر بودن دارد. افراد اکتومورف اکثرا جهت افزایش چربی بدن تلاش میکنند تا بتوانند افزایش وزن پیدا کنند. آنها با وجود اینکه بسیار بیشتر از اندو و مزو مورف ها غذا میخورند ولی اغلب در همان وزن و سایزی که هستند باقی میمانند و بسیار سخت وزن میگیرند.
افراد اکتومورف چون برای بدست آوردن عضله می جنگند اغلب به عنوان “سختگیران (hardgainers)” شناخته می شوند. اکتومورف ها دارای ساختاری لاغر، اندامهایی دراز و عضلات کوچک ماهیچه هستند.
اکتومورف بودن به این معنا نیست که آنها محکوم به ضعیف بودن هستند، بلکه می توانند به طرز چشمگیری نیرومند باشند. اما افراد اکتومورف کسب وزن بیشتر باید رژیم غذایی اصولی و مرتبی داشته باشند.
3 اکتومورف
اکتومورف اغلب دارای:
- باسن باریک و کوچک
- مفاصل بسیار ظریف
- مچ دست و مچ پای باریک و کوچک
- اسکلت و استخوان بندی ظریف و نازک
- اندام های بلند و کشیده
- سوخت و ساز و متابولیسم بالا
- مقاومت در برابر جذب چربی و عضله سازی آسان
- ساختار بدنی بسیار لاغر و درصد عضله کم
البته همه افراد دارای تیپ بدنی "اندو یا مزو یا اکتو "کاملا صرف و خالص نیستند و در هر فرد، این تیپ های بدنی مرزهای همدیگر را شکسته و ترکیبی از همدیگر هستند.
سه تیپ بدنی اندومورف ، مزومورف و اکتومورف زیر مجموعه و مشتقاتی دارند که زیر مجموعه های این 3 تیپ بدنی را در ادامه برایتان ذکر خواهیم کرد:
اندومورف :
- اندومزومورف (فرد چاقی که عضلانی شده است)
- اندو اکتومروف* (فرد چاقی که بسیار لاغر اندام شده و عضلات بسیار کمی دارد)
* از نظر کارشناسان، تیپ بدنی اندو اکتومروف یکی از بدترین تیپ های بدنی است چون فرد در گذشته بسیار چاق بوده و بدنش درصد چربی بالایی داشته است. بدن این افراد عضله بسیار کمی داشته و فقط با رژیم غذایی و محدودیت کالری بدون ورزش، توانسته اند چربی های بدنشان را کاهش دهند.
مزومورف :
- مزو اندومورف (فرد عضلانی که چاق شده است)
- مزو اکتومورف (فرد عضلانی بوده و عضله سوزی داشته که عضلات خود را از دست داده و لاغر اندام شده است)
اکتومورف :
- اکتو اندومورف (فرد لاغر اندامی که چاق شده و درصد چربی بالایی گرفته و دچار اضافه وزن شده است)
- اکتو مزومورف (فرد لاغر اندامی که وزن و درصد عضلات بدن خود را افزایش داده و بدنش عضلانی شده است)
